euskaltzaindiaren mendeurrena logoa

Euskaltzaindiaren Hiztegia

Euskaltzaindiaren Hiztegia

0

puskatzaile

adj./iz. Puskatzen duena. Ik. apurtzaile 1.

puskatzar

iz. Adkor. Puska handia.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puskatze

iz. Haustea; zatitzea, puskak egitea. Herriaren batasunik ezak ekarri zuen hizkuntzarentzat desberdintzea, puskatzea eta, azken-azkenean, baita apurtzea, birrintzea eta xehakatzea ere. Epe horretan berean departamendu batzuk puskatu dira, puskatze horiek zailtasun handirik ekarri gabe!

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

pusketa

iz. Gip. Puska, zatia. Ahora daramagun ogi pusketa. Gazta pusketa edo haragi xerra bat.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

pusketaka

adb. Gip. Puskaka. Pusketaka doaz galtzen bizitza.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

pusketatxo

iz. Gip. Puskatxoa, zatitxoa. Mosaiko bateko pusketatxoak. Baserriren batzuetan eman nahi zizkioten pusketatxoak janaz.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

pusla

iz. Bizk. Larruazaleko handitu urtsua. Ik. baba 3.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puslatu, pusla/puslatu, puslatzen

da/du ad. Puslaz bete. Gizonaren itxurarik ez du; aurpegi dena puslatu zaio, ura eta zornea dario.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puta

iz. Arrunk. Prostituta. Gauez, lana bukatuta, puten kaletik igarotzen nintzen.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putakume

iz. Arrunk. Pertsonak iraintzeko erabiltzen den hitza. Ik. putaseme. Putakumea hi!, nora hoa gure diruarekin!

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putar

iz. Ipar. Zaldiaren edo astoaren ostikoa. Putar ukaldia. Zaldiaren laster eta putarrak orduan!

putarka

adb. Ipar. Ostikoka. Ik. putinka.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putaseme

iz. Arrunk. Gizonezkoak iraintzeko erabiltzen den hitza. Ik. putakume. Putasemea, on bada, menturaz; gaizto bada, sorkuraz (esr. zah.).

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putazale

adj./iz. Arrunk. Prostituten lagunartea atsegin duena, prostitutekin ibiltzen dena.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putetxe

iz. Arrunk. Prostituzio etxea. Putetxeetara joateko ohitura zuten.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putiko

iz. Ipar. Mutila; mutikoa. Hitzartuak dira jaun merarekin laborantzako eskola baten sortzeko, 14-17 urteko putikoentzat. Katixima ontsa ikasia duten bi putiko zintzo bezala. || Balentria handi honetan parte hartu duten putikoak hauek dira: Serge Paris (atezaina), Mixel eta Claude Noblia bi anaiak, Ttotte Etchart (beti hor 46 urtetan) (...).

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putinka

adb. Zaldiez eta kidekoez mintzatuz, ostikoka, jauzika. Putinka ari zen zaldi hezigaitza.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putre

iz. Saia. Hiriaren gainean biraka ari ziren, putreak bezalaxe, gizon kondenatuen haragiaren zain.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puttiko

iz. Ipar. Adkor. Putikoa. Errak, hi, puttikoa, zenbat asto ditut ene aitzinean?

putz

1 iz. Arnasa indarrez botaz sortzen den haizea. Ik. ufako. Su mehe bat, putz bat edo arnasa bat zen haien ustez arima. Putz batez itzal zitekeen gar txikia. || Putzezko pilota.

2 iz. (Haizearen) higidura. Haize bigunaren putzera ikaratzen dira uztak.

3 iz. Puzker isila. Horrek ez dik balio txakurraren putza. || Esr. zah.: Putza izan ez eta uzkerra izan nahi. Haizez izorratu zena putzez erdi zen.

putzak eduki Haserre egon. Ez dakit zer pasatzen zaion, baina gaur egundoko putzak dauzka.

putzak eman Norbait zerbait egitera kilikatu. Ebasteko putzak eman.

putzak hartu Harrotu.

putz egin Airea ahotik halako indarrez irtenarazi. Kandelari putz egin. Behatzei putz eginaz.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putzontzi

adj. Adkor. Harroputza.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putzu

1 iz. Lurpeko urak ateratzeko lurrean egiten den zulo sakon, estu eta biribila, ertzak harriz edo adreiluz jantzirik dituena. Ik. osin; patin1. Ur putzuak. Putzu asko zituen oasi batean. Putzu batetik ura ateratzen. Putzu handi batera erori eta ito zen. || Urteotan zehar 600 petrolio putzu baino gehiago zulatu dituzte.

2 iz. Lurreko zulo edo sakonuneetan biltzen den ura, bereziki bideetan edo espaloietan biltzen dena. Ik. istil 2. Putzuetako ur ustela. Putzuan plisti-plasta. Bergaran euriteek ur putzuak sortu zituzten Gi-627 errepidean.

putzu zulo, putzu-zulo 1 iz. Putzua, ura ateratzeko zulo sakona. Putzu zulo agor batera bota zuten. Putzu-zulo honetan sortzen den urik ez du inork edan nahi izaten.

2 iz. Putzua, sakonune batean bildu den ura. Aurrera egin beharrean, astoa putzu-zuloan baino areago, atzera tiraka.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

putzuratu, putzura/putzuratu, putzuratzen

1 da ad. Putzura joan. Ahari larruz egindako zahagi bat urez betetzera putzuratu zen.

2 da/du ad. Putzura erori; putzura bota. Emaztea, aditu zuenean harriak uretan atera zuen zalaparta, irten zen etxetik lasterka, usterik bere senarra zela putzuratu zena.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puxantza

iz. Ipar. g.g.er. Ahalmena; indarra. Jainkoaren puxantza subiranoa.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puxika

1 iz. Bizk. Maskuria.

2 iz. Gomazko zorro txiki biribila, airez betetzen dena, jostailu bezala edo festetako apaingarri gisa erabiltzen dena. Ik. globo 2. Puxika laranjek zerua estali zuten Zeledon agertzearekin batera, eta, salto eta dantza, festa hasi zen plazan.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puxka

1 iz. Adkor. Puska. Trapu puxka zahar batetik aterarik bi zentimokoak. Txerriaren puxkarik goxoenak.

2 iz. Adkor. Zati edo kopuru txikia. Zer ongi pagatzen duen egin zaion zerbitzu puxka.

3 iz. pl. Ipar. Adkor. Bidaztiak eramaten dituen arropak eta tresnak. Ene puxka horiek bilduko dizkidazu, otoi, deusik ahantzi gabe.

puxka bat 1 (Izen bati dagokiola). Adkor. Pixka bat. Emadazu diru puxka bat. Sukar puxka bat dut.

2 (Aditz bati dagokiola). Adkor. Orduan ama puxka bat lotsatu zen.

3 Adkor. Denbora pixka bat, une bat. Zaude puxka bat; elkarrekin joango gara. Oraindik beste puxka batean egon ginen atseden hartzen.

puxketa

iz. Gip. Adkor. Pusketa. Emaiozu ogi puxketa bat.

puxtarri

1 iz. Haurren jolasetan erabiltzen den bolatxoa, gehienetan beirazkoa edo buztinezkoa. Paperezko pilotatxo bat, puxtarri baten neurrikoa.

2 iz. Lgart. Puntua, tantoa. Hiru puxtarri hiretzat!, portatu haiz!

puzgailu

iz. Gomazko gurpilak eta kidekoak puzteko aire ponpa.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puzgarri

1 adj. Puztu daitekeena. Txalupa puzgarria. Eta kanpoan, berriz, igerileku puzgarria, mahai handi bat eta aulkiak. 16:00etan, plaza nagusian, herriko gaztetxoentzat zezen mekanikoa eta gaztelu puzgarriak jarriko dira.

2 iz. Olanaz edo bestelako gai sintetiko batez eginiko egitura puzgarria, gaztelu baten edo txirrista erraldoi baten itxura hartzen duena eta barnean haurrak saltoka edo jolasean ibiltzeko puzten dena. Gazteluko plazan haurrentzako puzgarriak jarriko dituzte, eta 11:00etan erraldoiak aterako dira kalera. Puzgarri erraldoiak eta pailazoen emanaldiek harrera ezin hobea izan zuten txikien artean.

puzka

1 adb. Putz eginez. Aho beroarekin puzka hoztu nahi duzu ardo beroa. Aldapan gora puzka, arnasestuka, izerdi patsetan. Sutegiko hauspoen antzera puzka. || Tramankulu handiaren motorrak puzka ziharduen.

2 adb. Haizeaz mintzatuz, higitzen. Beti negu, beti haize hotza puzka.

3 adb. Putzak botaz.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puzker

iz. Uzkitik behingoan kanporatzen den haizea, bereziki zarata egiten duena. Puzkerrak bota. Hiru puzker egin arte.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puzkerti

adj. Puzker asko botatzen dituena. Ik. uzkerti. Badira panpina abeslariak, negartiak, puzkertiak, kakatiak...

puztu, putz/puztu, puzten

1 da/du ad. Zerbait airez edo beste gasen batez bete eta handiturik eta tinkaturik utzi. Ik. hanpatu; buiatu. Puxikak puzten. Gurpilak puztu. Belak puzten dituen haizea. Masailak puztu. Alkateen handikeria puzten duen hauspoa.

2 da/du ad. Handitu, hanpatu. Mihia berehala puztu zitzaion, ahoan ezin kabitu zitzaion eran. || Errekastoak, oso puzturik, irakiten eta apartsu zihoazen ibarretara.

3 da/du ad. Harrotu. Zergatik harrotzen eta puzten zara, hautsa eta hutsa? Zure jakinduriak harrotu eta puztu zaituelako.

4 (Partizipio burutua izenondo gisa). Jakintsu puztu batzuek gure erlijioaren aurka zalaparta ateratzen dutenean. Txoriburu puztuak. Hantua, puztua zen haren idazkera.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

puzzle

1 iz. Joko mota, modu egokian elkartu ondoren irudi bat eratzen duten atal txikiz osatua dena. Kostatu egiten da puzzle egitura horretan idazleak oinarri moduan erabili duen istorioa harrapatzea.

2 iz. Joko horretako atal txikien multzoa; atal horiekin eratzen den irudia. Piezak elkartuz eta aldenduz, buru-belarri puzzlea osatu nahian.

q

Ik. ku.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

qatartar

1 adj. Qatarkoa, Qatarri dagokiona. Qatartar agintariak.

2 iz. Qatarko herritarra.

quad

iz. Lau gurpileko motozikleta antzekoa, eremu malkartsuetan ibiltzeko prestatua dena. Bidexka batean barrena gindoazela, gazte batzuk pasatu ziren quadetan, zarata batean, abiada bizian.

quantum

iz. Fis. Kuantua.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

quark

iz. Fis. Oinarrizko partikula mota teorikoa, beste partikula batzuen osagai dena. Quarka da orain arte ezagutzen den materiaren osagairik txikiena. Ustezko quarkak, elkarrengandik oso gertu daudenean, partikula libreen gisan jokatzen dira; aitzitik, quarkak elkarrengandik urrunago, eta elkarrekintza handiagoa da.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

quasar

iz. Astron. Izar moduko astroa, espektroan gorriranzko lerradura nabaria duena. Quasarrak astronomoek ezagutzen dituzten gorputz argitsuenak dira; argia eta bestelako erradiazio elektromagnetikoa igortzen dute.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

quebectar

1 adj. Quebecekoa, Quebeci dagokiona.

2 iz. Quebeceko herritarra.

quitoar

1 adj. Quitokoa, Quitori dagokiona. Quitoar idazlea.

2 iz. Quitoko herritarra.

quorum

iz. Biltzar batean, erabakiak hartu ahal izateko, egon behar duen gutxieneko kide kopurua. Ezkerreko alderdiko diputatuek bertan behera utzi nahi izan zuten eztabaida, quorumik ez zegoela argudiatuz.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

r

1 Ik. erre.

2 (Letra larriz). roentgen-en nazioarteko sinboloa.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rabatar

1 adj. Rabatekoa, Rabati dagokiona. Rabatar agintariak.

2 iz. Rabateko herritarra.

rad

iz. Fis. Gorputz batek jasotako erradiazio ionizatzaileen kopurua neurtzeko unitatea, materia gramoko 100 erg-en baliokide dena.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

radar

iz. Irrati uhinen bidez objektu baten norabidea eta distantzia zehazten dituen sistema edo tresna. Emakumeak batera eta bestera begiratzen zuen, gerraontzi bateko radarra balitz bezala.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

radian

iz. Mat. Angeluak neurtzeko unitatea, zirkunferentziaren erradioaren luzera bera duen zirkunferentzia-arku batek mugatzen duen angeluaren baliokidea dena (rad).

radian segundo karratuko iz. Azelerazio angeluarra neurtzeko unitatea.

radian segundoko iz. Abiadura angeluarra neurtzeko unitatea.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

radio

iz. Kim. Uranioaren taldeko metal zuria, oso erradioaktiboa, 700 °C-tan urtzen dena (Ra; zenbaki atomikoa, 88). Gaur egun Lurrean aurkitzen dugun helio hondar hori radioaren, uranioaren eta antzeko elementuen desintegrazio erradioaktibotik sortua da.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

radon

iz. Kim. Gas geldo erradioaktiboa (Rn; zenbaki atomikoa, 86). Radona radioaren desintegrazioaren ondorioz sortzen da.

raja

iz. Indiako printze edo erregea.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ralenti

iz. Autom. Ibilgailu baten eztanda-motorraren gutxieneko biraketa-abiadura. Ralentian edo oso abiadura txikietan, ibilgailu arinek sortutako kutsadura asko handitzen da.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rally

iz. Auto edo motozikletentzako kirol proba, erregulartasuna eta iraupena kontuan hartzen dituena, lehiakideak, askotan ibilbide ezberdinak ahalik lasterrena eginez, leku jakin batera iristean datzana. Monte-Carloko rallya.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ramadan

iz. Musulmanen egutegian, bederatzigarren hila, barau gogorra egiten dena. Ez zuen barau legea betetzen ramadanean. Ramadanaren azken eguna ospatzen ari ziren.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ramaera

iz. Nikaraguako ekialdean, Karibeko kostaldean mintzatzen den hizkuntza.

ramallahtar

1 adj. Ramallahkoa, Ramallahri dagokiona.

2 iz. Ramallahko herritarra.

rand

iz. Hegoafrikako diru unitatea. Edaria barne, berrogei rand ordaindu dugu biona.

rangundar

1 adj. Rangungoa, Ranguni dagokiona.

2 iz. Rangungo herritarra.

rani

1 iz. Indiako erregina edo printzesa.

2 iz. Rajaren emaztea.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ranking

iz. Sailkapen zerrenda. Gure unibertsitateak nazioarteko rankingean duen mailari begiratzen badiogu. Txapelketa horietan guztietan egindako lorpenekin rankinga osatzen dugu.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rantxera

iz. Mus. Mexikoko kantu eta dantza herrikoia, maiz mariatxien laguntzaz kantatzen dena. Rantxerak eta kantu mexikar asko Iraultzari buruzkoak eta Iraultzaren garaikoak dira.

rap

iz. Mus. 1980ko hamarkadaren erdialdean Ameriketako Estatu Batuetan sortu zen musika-estiloa, kantatu ordez errezitatu egiten diren errima eta hitz jokoak ezaugarri dituena. Gazte jendearengana ahalik eta zuzenena iristeko erabili dut rapa, zentsurarik eta taburik gabeko hizkuntza erabiltzeko aukera ematen duelako.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rapanui

1 adj. Pazko uhartean bizi den etnia batekoa, etnia horri dagokiona. Rapanui herriak erabat suntsitu zituen bertako basoak, eta horrek arazo asko ekarri zizkien.

2 iz. Etnia horretako kidea. Indusketek erakutsi dute izurdeaz gain, rapanuiek itsasoko hegazti asko harrapatzen eta jaten zituztela.

rappel

iz. Gorputzean loturiko soka baten laguntzaz horma zutak jaistea. Arroilaren hondora iristeko ehun bat metroko rappela egin behar izan genuen.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rapsoda

iz. Antzinako Grezian, poema epikoak abestuz herriz herri ibiltzen zen kantaria.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rapsodia

1 iz. Rapsodek abesten zituzten poema zatien bilduma.

2 iz. Beste obra batzuen pasartez edo herri doinuz ondutako musika-lana. Liszten hungariar rapsodiak.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rasta

1 adj./iz. Rastafaria. Bob Marley-k 70eko hamarkadan ezagutu zuen arrakasta, eta berak lortu zuen reggae musika ezagun bihurtzea, baita rasta mugimendua ere.

2 iz. Rastafariek buruan eramaten dituzten ile txirikordetako bakoitza. Zer ikusten dudan?, ehunka gazte, rastak buruan, telazko zakutoak sorbaldan, gerri inguruak agerian.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rastafari

adj./iz. Rastafarismoaren jarraitzailea.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rastafarismo

iz. Jamaikan, 1930 inguruan sortu zen mugimendu mesianikoa, Haile Selassie Etiopiako enperadorea jainkotzat hartzen duena eta afrikar jatorriko jende zapalduaren askatasuna eta batasuna helburu dituena. Jamaikako jendea protestantea da, eta ez dira denak rastafariak, 100eko hiru bakarrik.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ratio

iz. Magnitude edo kantitate biren arteko arrazoia. Ik. arrazoi 4. Kalitate eta produktibitate ratioak inoiz izan diren altuenak direla gaineratu zuen ekonomia sailburuak.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rau

onomat. Bat-bateko ekintza adierazten duen onomatopeia. Ik. di-da. Eta berriro, rau!, heldu eta altxatu zuen zakua.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ravioli

iz. Jateko pasta, eskuarki gari irinez egina, laukitxo forma duena eta haragi xehatuz, barazkiz, gaztaz edo beste jakiren batez eginiko oreaz betetzen dena. Ravioliak perretxikoz beteak.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

razional

adj. [Oharra: Euskaltzaindiak, razional-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. arrazional].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

razionalismo

iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, razionalismo-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. arrazionalismo].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

razionalista

adj./iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, razionalista-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. arrazionalista].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

razzia

iz. Etsaiaren lurretan egiten den bat-bateko erasoa, haiek suntsitzeko eta ondasunez biluzteko helburua duena. 794an, emirrak Asturiasko erresuma harrapakatzeko razzia prestatu zuenean, bi multzotan banatu zuen bere armada.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

re

iz. Musika-eskalako bigarren nota.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

record

iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, record-ek euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. errekor].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

reflex

iz. Argazki kamera mota, prismaz eta ispiluz osatua den bisorea duena, objektiboak hartzen duen irudi berbera ikusarazten duena. Hogeita bi urterekin hasi zen argazkigintzan sakontzen, reflex kamera erosi zuenean. Reflex digitala.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

reggae

iz. Mus. 1960ko hamarkadako erdialdean Jamaikan sortu zen musika-estiloa, skatik eratorria, konpaseko bigarren eta laugarren aldiak markatzen dituen erritmo soil eta errepikakorra ezaugarri duena. Reggaea rastafari mugimenduarekin oso loturik izan da beti. Garai bateko reggae talde handienen modura.

rekete

iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, rekete-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. errekete].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rem

iz. Fis. Erradiazio ionizatzaileek izaki bizidunengan duten eragina neurtzen duen unitatea, 10-2 sieverten baliokidea dena (rem).

renio

iz. Kim. Metal zuri distiratsua (Re; zenbaki atomikoa, 75).

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

requiem

1 iz. Hilen mezan hilen alde esaten den otoitza. Behar huen han belaunikatu eta Gure Aita, agurmaria eta requiema esan!

2 iz. Musika-lan kantatua, hilen mezaren testu liturgikoa oinarri duena. Mozarten Requiema, Oñatiko Abesbatzaren eta Bergarako Orfeoiaren eskutik.

retiar

1 adj. Retiakoa, Retiari dagokiona.

2 iz. Retiako herritarra.

retro

adj./iz. Modaz edo estiloaz mintzatuz, garai batekoa imitatzen edo inspirazio iturritzat hartzen duena. Musikaren esparruan bere lekuari eutsi dio binilo beltz zaharrak, hein handi batean moda retroak eta disko-jartzaileek bultzatuta. Orain, retro garaia bizi dugunez, G-Shock erlojuaren vintage bertsioak atera dituzte merkatura.

reykjavikar

1 adj. Reykjavikekoa, Reykjaviki dagokiona. Reykjavikar agintariak.

2 iz. Reykjavikeko herritarra.

riadar

1 adj. Riadekoa, Riadi dagokiona.

2 iz. Riadeko herritarra.

rial

iz. Irango eta Omango diru unitatea. Ilea mozteak 15 rial balio du, 5 euro.

rial yemendar

iz. Yemengo diru unitatea.

ribaforadar

1 adj. Ribaforadakoa, Ribaforadari dagokiona.

2 iz. Ribaforadako herritarra.

riel

iz. Kanbodiako diru unitatea.

rifle

iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, rifle-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. errifle].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

rigatar

1 adj. Rigakoa, Rigari dagokiona. Rigatar agintariak.

2 iz. Rigako herritarra.

ring

iz. Boxeo borrokak eta beste zenbait borroka-kirol egiten diren egitura karratua, lurretik metro bat inguru goratua izan ohi dena eta lau aldeak hiru soka-lerroz itxiak izaten dituena. Sudur zapal hura ez zen ring baten gainean jasotako kolpe txar baten ondorioa.

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

ringgit

iz. Malaysiako diru unitatea.

rito

iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, rito-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, forma hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. erritu].

  • HBO
  • OEH
  • EHHA
  • XX. mendea
  • Lexikoaren Behatokia

riyal qatartar

iz. Qatarko diru unitatea.

riyal saudiarabiar

iz. Saudi Arabiako diru unitatea. Saudi Arabiako Fahd erregeak 10 milioi riyal saudiarabiar eman ditu, palestinarrei laguntzeko.

leh aurr325 326 327328 329 ... 337 hurr azk

Oharra: azken eguneraketa 2021-01-14

  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • +34 944 158 144
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper