Harremana

    Leku-izenak

    2. Hizkuntza-baliabideak
    3. Onomastika
    4. Leku-izenak

    Arluzea - Lekuak - EODA

    Arluzea (-a) (Kontzejua, hiria)

    Entitatea:
    Populamendua/Herri ofiziala
    Altitudea:
    774 
    Arautzea:
    batzordearen irizpena 
    Non: Bernedo
    Kokalekuak:
    Lekuak: Lekuko toponimoak ikusi
    Mapak: Google Maps OpenStreetMap iberpix
    • carrelucea - (1025) FITA.RSM , --

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • Carrelucea - (1025 [1883]) FITA.RSM , 359. or.
      (...)
      In era millesima sesagesima tertia decano sancti Emiliani, sicut colligebat ferro per Alava, ita describimus [Gal., Llor. "scribimus"] [...] Rivo de Ibita [Gal., LLor. "Ivita."] XXXII rgs. [Gal. "XXX reg." en vez de XXXV, que estimo ser el número verdadero.]. // Prango eta Prango II rgs. Armendihi I rg. Artazabal [Gal. "Atazaval"; Llor. "Atazabal."] I rg. Betruz I rg. Argote I rg. Sancti Meiano [Llor. "Meiani."] I rg. Torre I rg. Sancti Martini I rg. Gabbari [Gal., Llor. "Galbari."] I rg. Cimentu I rg. Barola [Gal., Llor. "Barolha."] I rg. Loza I rg. Alma I rg. Paldu I rg. Mesanza I rg. Sebastian [Gal. "Sevastian"; Llor. "Sabastian."] I rg. Bergilgona I rg. Langu I rg. Guzquiano [Gal. "Guzkiano I rg. Guzkiano de Suso I rg."; Llor. "Guzkiano de Yuso una rega."] I rg. Bustia I rg. Gogate I rg. Agellu I rg. Pudio I rg. Barizahaga I rg. Sagasaheta [Gal., Llor. Sagassaheta."] I rg. Orzalzan I rg. Uarte I rg. Marquina de iuso I rg. Carrelucea I rg. Marquina de suso I rg. Basahuri [Gal., Llor. "Bassahuri."] I rg. hobecori [Llor. "Hobbecori."] I rg. Hasarte [Gal., Llor. "Hassarte."] I rg.
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: FITA.RSM

    • aslucea(m) - (1182, 1199) OV.05 , 618

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arluçea - (1196) MDI.AM , I, 242

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arrilucea - (1257) RODR.CDIPR , IV, 226

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • harriluçea - (1258) OV.05 , 618

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • pasqual y juan de arriloçea, arriluçea - (1511, 1553) GS.CP , 163-65, 172

      Zer: Antroponimoa, herria
      Non: Arriluzea
      Jatorria: IZ.05

    • arluçea - (1551) DIBO.LVMG , 263

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arluçea - (1566) GS.CP , 137

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arrelucea - (1593) OV.05 , 618

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arluzea - (1645) OV.05 , 237

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • Arluze - (1696-1773) Gam. , 33
      (...)
      Virgala menor Vrarte / Azazeta, Arluze, y basta / con Apellaniz, y Corres / queda esta quenta ajustada
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: Gam.

    • arluze - (1700-1800) Gam. , 33

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arlucea - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 1352

      Zer: Leku-izena
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1771-1862) AAHP.HIPAURK , 0181

      Zer: Leku-izena
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1798 [1926]) LAND.HCPA , I, 0040

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1802) DRAH , I, 103
      (...)
      v. de señ. en la herm. de Arraya y la Minoría, pr. de Álavar, dióc. de Calahorra, vic. de Campezo. Confina por n. con Berroci, por s. con Urturi, mediante el monte de Izqui, por e. con Apellaniz, y por o. con Saseta, aldea de Treviño. Fue en lo antiguo plaza de armas considerable, y el arzobispo D. Rodrigo entre las fortalezas que refiere haberse entregado á D. Alonso VIII de Castilla, despues de conquistada Vitoria, hace mencion de ella nombrándola Aslucea: sus alcaydes y gobernadores firmaban fregüentemente muchos privilegios y escrituras de aquella edad. D. Lope Sanchez, gefe militar de Arlucea por el rey de Navarra D. Sancho el fuerte, subscribe en calidad de gobernador varias escrituras desde el año de 1194. En el mismo año por octubre, D. García de Baztan, gefe militar de Arlucea, firma el fuero que á los de la villa de Urroz concedió dicho rey D. Sancho el fuerte. Tiene 30 vecinos gobernados por un alcalde ordinario, que nombra su señor D. Josef Joaquin de Salazar, vecino de Vitoria, dos regidores y procurador general; ocupados en la agricultura cogen anualmente 2240 fanegas de granos: la iglesia parroquial está dedicada á S. Martin y servida por 2 beneficiados. M.
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DRAH

    • arlucea - (1802) DRAH , I, 103

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arlucéa - (1829 [1557]) CENS.CAST.XVI , Ap. 118b
      (...)
      HERMANDAD DE EGUILUZ Y JUNTA DE ARRAYA // Apellaniz / [Vecindario:] 45 // Roitegui // Sta. Pia // Virgara mayor // Virgara menos // Cicajano [sic; Cicu-] // Alecha // Onzaita [sic; Onraita] // Arenaza // Muitu [sic; Musitu] // Arlucéa // Leorza // Maestú // Yzarza // Atauri // Ygoroin // Azaceta // Berroci // Ybisate // Arenaza [sic; bis] / [Vecindario:] 267
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Arraia-Maeztu [gaur Bernedo]
      Jatorria: CENS.CAST.XVI

    • arlucea - (1849) MAD.DGEH , II, 569

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arluzea: karreluzea - (1961) ETX.URI , 228. or.
      (...)
      Araba’n erri-izenen agiririk zaharrena [sic, zarrena] San Millan’eko lekaidetxeak eskeintzen diguna da. Au, ordea, sail luzea da eta deua [sic, dena] aldatzea lan nekosua litzake. Gaiñera, izen lerrokada onek ba-ditu Mitxelena-Elizalte jaunaren iritzian zenbait utsegite eta bestalde, garai arteko [sic, artako] ortografia zailla bear bezala aditzera ematen jakin bear da, 1025’ekoa baita izen sail au. Onetxegatik zalantza askotxo sortzen dira iri batzuen egiazko oguzpenari buruz eta ene ustez obe da ziurtasun oso bat ez den artean dudakor auek bertanbera uztea. Lan eder au, erri guzti auen adierazpena ematea, alegia, Mitxelena jaunak edo beste jakintsuren batek egin dizaikegu. Emen, izen batzuek bakarrik aldatuko ditut, guretzat ernegarri zerbait dutenak, irakurleak ikus ahal dezantzat mendeak ekarri duten aldakuntza Araba’ko uri batuetan. // ARLUZEA, KARRELUZEA.
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Araba
      Jatorria: ETX.URI

    • ARLUCEA - (1962) LG.ASAF , 519
      (...)
      ARLUCEA.- San Martín (PA). Nuestra Señora de Beolarra (EA). Santa María (T). Donaste (T). Donustebia (T). San Justi (T). Santa Marina (ED). Santa Pezarra (ED)
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Bernedo [Arluzea]
      Jatorria: LG.ASAF

    • arlucea: karreluzea, arluzea - (1974) TXILL.EHLI , 166 A

      Zer:
      Non:
      Jatorria: TXILL.EHLI

    • arluzea-markiniz - (1974) LIZ.LUR , 42. or.
      (...)
      Eskualde hontako beste udalak [Uda izenekoaz ari da] Pipaona, Arluzea-Markiniz, Hurizaharra (Peñacerrada), Zenbrana, Berandi (Berantevilla) eta Armigona (Armiñón) dira. Beste 232,62 km2 eta 2.607 bizilagun. Bai herriburu eta bai herrixka apalak, beheruntz doazenak. Zenbrana dago zelai ikusgarrian, Erriojarako bide ertzean
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Araba
      Jatorria: LIZ.LUR

    • arlucea - (1982) SGE.100KART , 11-4

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • ARLUCEA: ARLUZEA - (1986) HPS.EAE , 17

      Zer: Entitatea
      Non:
      Jatorria: HPS.EAE

    • arlucea - (1988) AFA.MAP200 , --

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1989) OV.05 , --
      (...)
      pueblo de la Montaña alavesa
      (...)

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1991) NOM.1991 , Ar. 12

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arlucea - (1992) FK , 138-48-101-2
      (...)
      bernedo
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arluzea - (1993/07/30) DEIKER.HPS , 101773
      (...)
      138-48 101
      (...)

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • lopez de arrilucea, lopez arriluzeko - (1995) DRPLV , V, 223. or.
      (...)
      P.S. Azaroaren 18-an, izkribu honi sarrera emaniko egun berean Bilbon izaniko batzarrean in voce proposatu nuen Lopez de Arrilucea eta antzeko deituretan Lopez Arriluzeko erara erakarri nahi lukeenik ager baledi, -genitivoko -ko berrekailua hartzerakoan Arriluzea artikuluduna hura gabe agertzen baita-, kasu hori kontextuak eskaturiko aldakuntza partzialtzat hartu behar litzatekeela, eta ahaleginak egin behar liratekeela, norma juridikoak erabiltzen dituztenen artean hala aitorturik izan ondoan, aldatzeko bide erraz simplifikatua eskain dakien halakoei, eta zutik dagoen legea aldatu gabe ere agian egin litekeela hori, baldin juriston artean borondate okerrik erakuts ez baledi interpretazioa egiteko garaian
      (...)

      Zer: Deitura
      Non:
      Jatorria: DRPLV

    • arriluzea - (1995) DRPLV , V, 223. or.
      (...)
      P.S. Azaroaren 18-an, izkribu honi sarrera emaniko egun berean Bilbon izaniko batzarrean in voce proposatu nuen Lopez de Arrilucea eta antzeko deituretan Lopez Arriluzeko erara erakarri nahi lukeenik ager baledi, -genitivoko -ko berrekailua hartzerakoan Arriluzea artikuluduna hura gabe agertzen baita-, kasu hori kontextuak eskaturiko aldakuntza partzialtzat hartu behar litzatekeela, eta ahaleginak egin behar liratekeela, norma juridikoak erabiltzen dituztenen artean hala aitorturik izan ondoan, aldatzeko bide erraz simplifikatua eskain dakien halakoei, eta zutik dagoen legea aldatu gabe ere agian egin litekeela hori, baldin juriston artean borondate okerrik erakuts ez baledi interpretazioa egiteko garaian
      (...)

      Zer: Herri-izena
      Non: Bernedo
      Jatorria: DRPLV

    • arluzea - (1995/03/10) EHAA , 049. zkia., 2614. or.
      (...)
      OGASUN ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA KULTURA SAILA 1145 ERABAKIA, 1995eko otsailaren 20koa, Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendariarena eta Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendariarena, Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenei zabalkundea ematen diena. Euskal Autonomi Elkarteko udalei kontsulta egin ondoren eta urtarrilaren 3ko 1/1995 Dekretuaren 7.1.j). eta 13.d) ataletan, apirilaren 30eko 286/1991 Dekretuaren 17.e) atalean eta apirilaren 23ko 258/1991 Dekretuaren 13.c) atalean ezarritakoarekin eta azaroaren 24ko Euskeraren Erabilpena Arauzkotzezko 10/1982 Oinarrizko Legearen 10. atalean ezartzen denarekin bat, biztanleria guneen izenen erabileran batasuna bermatzeko, hauxe ERABAKI DUGU: Erabaki honen Eraskinean agertzen den Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenen zerrendari zabalkundea ematea. Vitoria-Gasteiz, 1995eko otsailak 20. Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendaria, IÑIGO BARANDIARAN BENITO. Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendaria, XABIER AIZPURUA TELLERIA. Udala: Bernedo.
      (...)

      Zer: Biztanleria-entitatea
      Non: Bernedo
      Jatorria: EHAA

    • arluzea - (1997/05/19) OB.IRIZP , --
      (...)
      Mikel Gorrotxategi Nieto, licenciado en Filología Vasca, miembro correspondiente de la Real Academia de la Lengua Vasca-EUSKALTZAINDIA y secretario de la Comisión de Onomástica de esta Institución, CERTIFICA: Que esta Comisión académica, en su última sesión, celebrada en su delegación navarra, adoptó, tras examinar la documentación histórica, los testimonios recogidos, así como el Nomenclátor publicado por esta Institución académica, que el nombre del concejo conocido con la denominación Arlucea, es en su versión y grafía académica euskérica es ARLUZEA. Asimismo, que el gentilicio de dicho pueblo es arluzear. Que Arluzea es claramente un topónimo euskérico, documentado en los años de 1025, 1182, 1189 y 1257, bajo diversas grafías (Aslucea, Asluceam, Arrilucea, Harriluçea), como aparece, por ejemplo, en la obra de Gerardo López de Guereñu Toponimia Alavesa seguido de Mortuorios o Despoblados y Pueblos Alaveses, editada por esta Real Academia. Que la terminación -a es el artículo, por lo que al declinarse en euskara se hará de la siguiente forma: Arluzea, Arluzean, Arluzeko, Arluzetik, Arluzera. Y para que conste y surta efectos, expide el presente Certificado, en Bilbao, a diecinueve de mayo de mil novecientos noventa y siete.
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: OB.IRIZP

    • arluzea - (1998/01/07) ALHAO , 003. zkia., 54. or.
      (...)
      ARLUCEA // 9.079 // Iragarkia // 1997ko irailaren 9an Arluzeako Kontzejuko Auzo Batzarrak hartutako erabakiaz, behin betiko onartu zen kontzejuaren izen ofiziala. Aurrerantzean, hau izango da izen ofiziala: ”Arluzea”. // Eta hori argitara ematen da, Araba Lurralde Historikoko kontzejuei buruz martxoaren 20an onetsitako 11/1995 Foru Arauko 4.3 atalean ezarritakoari jarraituz, eta jendeak jakin dezan. // Arluzean, 1997ko irailaren 26an.- ERREGIDORE LEHENDAKARIA
      (...)

      Zer: Entitate ofiziala
      Non: Bernedo
      Jatorria: ALHAO

    • arluzea: arluzea - (2000) E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1190. or.

      Zer:
      Non:
      Jatorria: E.EUS.GOR.EAE

    • Arluzea: Arluzea - (2001) EUDEL , 114

      Zer: Biztanle-entitatea
      Non:
      Jatorria: EUDEL

    • carrelucea > arluzea - (2004) MOR.NLPBG , 31. or.
      (...)
      Gar, harri // Ce très vieil oronyme préindoeuropéen est connu dans de nombreuse langues tantôt sous la forme kar, tantôt sous la forme gar avec sonore initiale. En basque il existe sous les deux formes. La première forma kar a donné karre en proto-basque, puis harri "pierre, roche" avec passage de k à h et fermeture de e en i. La forme proto-basque est attestée vers 1025 dans un toponyme Carrelucea "la pierre longue" (devenu aujourd'hui Arluzea)
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Araba
      Jatorria: MOR.NLPBG

    • arluzea - (2005) AFA.IZ , --
      (...)
      28 biztanle
      (...)

      Zer:
      Non:
      Jatorria: AFA.IZ

    • arluzea auzoa (kontzejua) - (2006/07/04) DEIKER.HPS , 101773
      (...)
      138-48 101
      (...)

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • arluzea - (2015) IZ.05 , 96-97. or.
      (...)
      Den. oficial: Arluzea [...] Etimol.: Los formantes del topónimo parece que son har-, variante en composición de harri ‘piedra’, ‘peña’, luze ‘larga’ y el artículo -a, con el significado original de ‘la piedra / peña larga’. Llama la atención la del testimonio de 1025, entre otras cosas porque se ha señalado la evolución *k- > h- en posición inicial al hablar del origen de la aspiración vasca, y se ha relacionado harri con una raíz prevasca *kar- (vid. FHV, 219, 251 y Egurtzegi, inédito, 67-68). Cfr., a propósito de la aspiración inicial, el topónimo medieval Harrilucea (La Rioja, sin fecha; GAnd., 2010: 495). // Lakarra (2009a: 220), si hemos entendido bien, da para harri un étimo con -n-, sonido que se habría movido hacia la derecha y, tras su encuentro con r, se habría convertido en -rr-, a partir del grupo secundario -nr-. Propone, pues, un origen distinto a *kar-. Por otro lado, no se puede descartar que en el caso del testimonio de 1025 estemos ante una cuestión meramente gráfica, lo mismo que en el caso de Lekete de 952, variante del Lehete de la Reja. // Curiosamente, y éste hecho podría estar relacionado con la etimología de Carre-, Harri-, parece que la pérdida de la vocal final del primer elemento, al contrario de lo que ocurre en un sinfín de topónimos, ocurrió en la segunda mitad del siglo XVI, si hemos de fiarnos de los testimonios de que disponemos (cfr. Harrilucea en La Rioja, en 1067; García Andreva, 2010: 494). Es también llamativa la equivalencia har- ‘harria, piedra, peña’ y as- de (h)atx ‘haitza, peña’ en los testimonios de finales del XII recogidos por López de Guereñu e, igualmente, el hecho de que para fecha tan temprana tengamos as- despalatalizado en composición, en lugar de ax- (véase Asparrena). El contexto, sin embargo, es diferente en uno y otro caso.
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: IZ.05

    • arluzea (-a) - (2016/11/08) OB.AG , 1
      (...)
      Lehen Arluzea. Euskaraz izenaren bukaerako -a artikulutzat hartu ohi da.
      (...)

      Zer: Herria
      Non: Bernedo
      Jatorria: OB.AG

    • arlucea - (VAR) AFAAP.APLIB , 0141

      Zer:
      Non: Bernedo
      Jatorria: DEIKER.HPS

    • [ar.lu.θé.a] / [ar.lú.se.à] - (2015) [IZ.05]
    • Arluzea (ofiziala)
    UTM: 
    ETRS89 30T X.537374 Y.4730595
    Koordenatuak: 
    Lon.2º32'31"W - Lat.42º43'41"N

    Kartografia:

    138-48 [FK]

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper